Âlim ve evliyânın büyüklerinden. İsmi Ahmed bin Ebü’l-Hayr Mensûr eş-Şemâhî es-Sa’dî’dir. Meşhûr bir kabîle olan Sa’d aşîretine, ayrıca Sa’dî ve Hadramût ehlinden Şemah oğullarına mensub olmakla Şemâhî diye anılmıştır.
Yemen beldelerinden Zebîd’de doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. Babası Zebîd’de fıkıh ve hadîs âlimiydi. Ahmed bin Ebü’l Hayr 1328 (H.729) senesi Zebîd’de vefât etti. Bab-ı Şihâm kabristanlığına defnedildi. Kabrinden gökyüzüne doğru bir nûr yükseldiğini ziyâret edenler görüp söylemişlerdir.
Ahmed bin Ebü’l-Hayr önce babasından, sonra âlimlerden ilim öğrendi. Hadîs-i şerîf ilminde üstün bir dereceye yükseldi. Kendisinden de Yemen’in âlimleri istifâde ettiler. Fakîh İbrâhim Alevî, Ali bin Şeddâd bunlardandır. İlminin fazlalığı yanında, doğru ve güzel hal ve kerâmetler sâhibi de oldu. Resûlullah efendimiz ile bu yolun âlim ve velîlerine muhabbet ve bağlılığı çok fazlaydı. İmâm-ı Yâfiî, târihinde konuyla ilgili olarak Ahmed bin Ebü’l-Hayr hakkında şöyle demektedir: “Sâlihlerden bir zât, rüyâsında Resûlullah efendimizi gördü. Yanlarında birisi vardı. Sevgili Peygamberimiz rüyâyı gören kimseye; “Bunu tanıyor musun?” diye sordu. O da; “Hayır yâ Resûlallah!” dedi. O zaman; “Bu, sünnetime sarılan, yolumdan ayrılmayan Ahmed bin Ebü’l-Hayr’dır.” buyurdu.”
1) Câmiu Kerâmât-il-Evliyâ; c.1, s.317
2) Tabakât-ül Havâs; s.27
3) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.9, s.348